Walczymy z nim codziennie. Ekspertka: to on może stać za demencją

Walczymy z nim codziennie. Ekspertka: To on może stać za demencją

Samotność, stres i brak aktywności intelektualnej – te czynniki mogą być powiązane z rozwojem demencji u seniorów. Neuropsycholożka dr Aleksandra Arciszewska-Leszczuk z Uniwersytetu SWPS tłumaczy, jak dbać o mózg i zachować sprawność poznawczą mimo upływu lat.

Demencja – czego się wystrzegać po 60-tce?

Choć proces starzenia się jest naturalny, niektóre czynniki mogą znacznie przyspieszać zaburzenia poznawcze. Według dr Arciszewskiej-Leszczuk do głównych zagrożeń należą:

• samotność i brak kontaktów społecznych,
• silny, przewlekły stres,
• brak stymulacji intelektualnej po przejściu na emeryturę,
• niewłaściwa dieta, brak ruchu i snu,
• nieleczone choroby przewlekłe (np. cukrzyca, nadciśnienie).

Nie chodzi o pracę, tylko o aktywność mózgu

Choć praca zawodowa dostarcza bodźców poznawczych, po jej zakończeniu warto szukać innych form stymulacji. Kluczem jest uczenie się nowych rzeczy, ale w sposób przyjemny i dopasowany do możliwości.

Ekspertka podkreśla, że nie każdy musi rozwiązywać sudoku czy uczyć się języków. Ważne, by:

• czytać książki, oglądać filmy, uczyć się nowych przepisów,
• poznawać nowe miejsca i ludzi,
• korzystać z aplikacji trenujących pamięć,
• angażować się w życie społeczne, np. kluby seniora.

Samotność może szkodzić bardziej niż myślisz

Ograniczenie relacji społecznych to jeden z największych czynników ryzyka demencji. Bliscy często pierwsi zauważają niepokojące objawy – a osoby samotne są bardziej narażone na ich przeoczenie i brak diagnozy.

Warto zadbać o:

• utrzymywanie kontaktów z rodziną i znajomymi,
• uczestnictwo w lokalnych wydarzeniach,
• dołączenie do stowarzyszeń i grup wsparcia.

Proste nawyki, które pomogą Ci zachować jasność umysłu

Jak mówi neuropsycholożka – mózg seniora także potrafi się zmieniać i uczyć. Wystarczy dostarczać mu regularnie „pożywki” w postaci nowych doświadczeń.

• Zmieniaj trasy spacerów.
• Ucz się czegoś nowego raz w tygodniu.
• Wprowadź do diety więcej warzyw i zdrowych tłuszczów.
• Ćwicz regularnie – choćby 20 minut dziennie.
• Dbaj o sen – minimum 7 godzin.
• Codziennie znajdź chwilę ciszy i odpoczynku.

Jak rozpoznać wczesne objawy demencji?

Nie każde zapomnienie to od razu choroba. Naturalne spowolnienie nie oznacza otępienia. Jednak jeśli pojawiają się:

• częste powtarzanie tych samych pytań,
• dezorientacja w czasie i przestrzeni,
• problemy z codziennymi czynnościami (np. płacenie rachunków),
• nagłe zmiany osobowości lub nastroju,
• utrata motywacji i izolacja –

– to sygnał, by skonsultować się ze specjalistą.

Starzenie się z godnością i spokojem

Ekspertka zachęca, by nie traktować naturalnych zmian jak porażki. Akceptacja procesu starzenia i pozytywne nastawienie mają ogromne znaczenie.

„Nie możemy oczekiwać, że w wieku 75 lat będziemy funkcjonować jak dwudziestolatkowie. Ale to nie znaczy, że nie możemy żyć dobrze i aktywnie” – podkreśla dr Arciszewska.

Dbaj o relacje, ucz się nowych rzeczy i szukaj radości w drobiazgach. Takie podejście może naprawdę uchronić przed demencją – lub opóźnić jej objawy o wiele lat.